IE 342 | Ders Tanıtım Bilgileri - Endüstri Mühendisliği

Dersin Adı

Karar Teorisi

Kodu	Yarıyıl	Teori (saat/hafta)	Uygulama/Lab (saat/hafta)	Yerel Kredi	AKTS
IE 342	Güz/Bahar	3	0	3	5

Ön-Koşul(lar)

MATH 240 Başarılı olmak (En az DD notu almış olmak)

Dersin Dili

İngilizce

Dersin Türü

Seçmeli

Dersin Düzeyi

Lisans

Dersin Veriliş Şekli

-

Dersin Öğretim Yöntem ve Teknikleri

Anlatım / Sunum

Ulusal Meslek Sınıflandırma Kodu

-

Dersin Koordinatörü

Prof. Dr. Selin ÖZPEYNİRCİ

Öğretim Eleman(lar)ı

Prof. Dr. Selin ÖZPEYNİRCİ

Yardımcı(ları)

-

Dersin Amacı

Bu dersin amacı öğrencilere belirsizlik, risk, belirlilik ve çokölçütlülük ortamlarında karar verme durumlarında karşılaşılan problemlerin modellenmesi, çözüm önerilerinin geliştirilmesi ve analizi hakkında giriş niteliğinde bilgiler vermektir

Öğrenme Çıktıları

#	İçerik	PÇ Sub	* Katkı Düzeyi
#	İçerik	PÇ Sub	1	2	3	4	5
1	Belirsizlik, risk ve belirlilik ortamlarında karar verme durumlarında karşılaşılan problemleri analiz edebilecektir
2	Belirsizlik ve risk ortamlarindaki problemlere mantıklı çözümler bulabilmek için karar ağaçları oluşturabilecekti
3	Bilginin değerini hesaplayabilecektir
4	Fayda teorisinin temel bilgilerini kullanabilecektir
5	Çok ölçütlülük ortamlarında karar verme durumlarında karşılaşılan problemlerin çeşitli çözüm kavramlarını analiz edebilecektir
6	Hedef programlamanın temel yaklaşımlarını kullanabilecektir

Ders Tanımı

Bu ders, yöneylem araştırması kursunun en önemli bölümlerinden biri olup, birden fazla alternatif içinden en iyisini seçmenin mantıklı yollarını öğrenir. Seçilmiş olan alternatifin "iyilik" derecesi, karar durumunu tanımlayan verilerin kalitesine bağlı olmaktadır. Bu açıdan yola çıkarak bir karar verme sürecinin, aşağıdaki kategorilerden biri çerçevesinde değerlendirilebileceği söylenebilir:\n1. Belirsizlik ortamında karar verme problemlerinde eldeki verilerin karar süreci ile ne derecede ilişkili olduğu kesin olarak bilinmemektedir.\n2. Risk ortamında karar verme problemlerinde eldeki veriler, belirli bir olasılık dağılımı ile tanımlanamamaktadır.\n3. Belirlilik ortamında karar verme problemlerinde verilerin deterministik bir şekilde tanımlandığı varsayılır.\n4. Çok ölçütlülük ortamında karar verme problemlerinde etkin çözümlerin belirlennmesi, birden fazla ölçütün aynı anda eniyilenmesi koşulu altında gerçekleştirilir.\nBu derste öğrencilere, içinde bulundukları karar durumlarının tespiti, bu duruma bağlı karar kurallarının belirlenmesi ve kullanımı, karar ağaçları, fayda teorisi, bilgi ve ek bilgi kullanımının değerlendirilmesi yöntemleri, çok ölçütlü karar modelleri, bu modeller için çözüm kavramları ve çözümlerin hesaplanması yöntemleri, hedef programlama problemleri ve onların çözümlerinin analizi yöntemleri öğretilmektedir.

Dersin İlişkili Olduğu Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları

Dersin Kategorisi	Temel Ders
	Uzmanlık/Alan Dersleri	X
	Destek Dersleri
	İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
	Aktarılabilir Beceri Dersleri

Hafta	Konular	Ön Hazırlık	Öğrenme Çıktısı
1	Derse giriş. Karar teorisine giriş. Davranışsal karar analizi.
2	Kesinlik durumunda karar verme. Belirsizlik durumunda karar verme. Risk durumunda karar verme.
3	Fayda Teorisi. Tek nitelikli fayda. Olasılık-Denklik yaklaşımı.
4	Fayda fonsksiyonlarının yorumlanması. Parasal olmayan atribütler için fayda fonksiyonlarının oluşturulması.
5	Fayda teorisinin aksiomları. Kesinlik-Eşitlik yaklaşımı
6	Risk tutumları. Risk değer payı. Azalan ve sabit riskten kaçınma.
7	Ara sınav
8	Bilginin değeri
9	Tam bilginin beklenen değeri.
10	Örnek bilginin beklenen değeri
11	Çok kriterli karar verme. Hedef programlama.
12	Çözümsel sıradüzen süreci.
13	Çok nitelikli fayda teorisi
14	Ağır basma ilişkileri
15	Tekrar
16	Tekrar

Ders Kitabı	Ders notları
Önerilen Okumalar/Materyaller	1. Robert T. Clemen, Terence Reilly, Making Hard Decisions With Decision Tools, Duxbury Thomson Learning, 2001; ISBN13: 9780495015086; ISBN10: 0495015083. 2. Wayne L. Winston, Operations Research. Applications and Algorithms, Duxbury Press, Belmont, California, 1994.

Yarıyıl Aktiviteleri	Sayı	Katkı Payı %	LO 1	LO 2	LO 3	LO 4	LO 5	LO 6
Katılım	1
Laboratuvar / Uygulama
Arazi Çalışması
Küçük Sınav / Stüdyo Kritiği	1	30
Portfolyo
Ödev
Sunum / Jüri Önünde Sunum
Proje
Seminer/Çalıştay
Sözlü Sınav
Ara Sınav	1	30
Final Sınavı	1	40
Toplam

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı	3	65
Yarıyıl Sonu Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı	1	35
Toplam

Yarıyıl Aktiviteleri	Sayı	Süre (Saat)	İş Yükü
Teorik Ders Saati (Sınav haftası dahildir: 16 x teorik ders saati)	16	3	48
Laboratuvar / Uygulama Ders Saati (Sınav haftası dahildir. 16 x uygulama/lab ders saati)	16		0
Sınıf Dışı Ders Çalışması	14	3	42
Arazi Çalışması			0
Küçük Sınav / Stüdyo Kritiği	1	20	20
Portfolyo			0
Ödev			0
Sunum / Jüri Önünde Sunum			0
Proje			0
Seminer/Çalıştay			0
Sözlü Sınav			0
Ara Sınavlar	1	20	20
Final Sınavı	1	20	20
		Toplam	150

#	PÇ Sub	Program Yeterlilikleri / Çıktıları	* Katkı Düzeyi
#	PÇ Sub	Program Yeterlilikleri / Çıktıları	1	2	3	4	5
1	Matematik, fen bilimleri ve Endüstri Mühendisliği konularında yeterli bilgi sahibidir; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık Endüstri Mühendisliği problemlerinde kullanır.		-	-	-	-	X
2	Karmaşık Endüstri Mühendisliği problemlerini saptar, tanımlar, formüle eder ve çözer; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçer ve uygular.		-	-	-	X	-
3	Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlar; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygular.		-	-	-	-	-
4	Endüstri Mühendisliği uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirir, seçer ve kullanır.		-	-	X	-	-
5	Karmaşık Endüstri Mühendisliği problemlerinin veya araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlar, deney yapar, veri toplar, sonuçları analiz eder ve yorumlar.		-	-	-	-	-
6	Endüstri Mühendisliği disiplini içinde ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışır; bireysel çalışma yapar.		-	-	-	-	-
7	Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurar; etkin rapor yazar ve yazılı raporları anlar, tasarım ve üretim raporları hazırlar, etkin sunum yapar, açık ve anlaşılır talimat verir ve alır.		-	-	-	-	-
8	Endüstri Mühendisliği uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın Endüstri Mühendisliği alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi sahibidir; Endüstri Mühendisliği çözümlerinin hukuksal sonuçlarının farkındadır.		-	-	-	-	-
9	Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk bilincine sahiptir; Endüstri Mühendisliği uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi sahibidir.		-	-	-	-	-
10	Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi sahibidir; girişimcilik, yenilikçilik hakkında bilinçlidir; sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi sahibidir.		-	-	-	-	-
11	Bir yabancı dili kullanarak Endüstri Mühendisliği ilişkili konularda bilgi toplar ve meslektaşları ile iletişim kurar.		-	-	-	-	-
12	İkinci yabancı dili orta düzeyde kullanır.		-	-	-	-	-
13	Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincindedir; bilgiye erişir, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izler ve kendini sürekli yeniler; insanlık tarihi boyunca oluşan bilgi birikimini Endüstri Mühendisliği alanıyla ilişkilendirir.		-	-	-	-	-